Eind 2019 werd S&L Zorg gevraagd mee te werken aan wetenschappelijk onderzoek van de Academische Werkplaats Leven met een verstandelijke beperking (AWVB, Tilburg University) en Viveon (VU Amsterdam). S&L Zorg is al jaren lid van de AWVB en zodoende kwamen ze bij onze organisatie uit. Het onderzoek richtte zich op het effect van de inzet van multidisciplinaire teams op terugdringing van vrijheidsbeperkingen. Ook wel de MDET methode genoemd. Samen met zorgorganisaties Amerpoort, ‘s Heeren Loo en Prisma nam S&L Zorg deel aan het onderzoek.
Het implementeren van de MDET methode
Maar liefst vijf woningen van S&L Zorg gingen aan de slag met het inzetten van deze MDET methode. Waar andere organisaties projectcoördinatoren, werkgroepen of een Wzd-bureau aanstelden, hield S&L Zorg het bij de al bestaande structuren en overleggen. Zo sloot er bij ieder bestaand driehoeksoverleg (overleg tussen teamleider, zorgcoördinator en gedragsdeskundige, red.) van een woning een extra discipline aan, zoals bijvoorbeeld een ergotherapeut, wat het meteen een multidisciplinair expertteam maakte. Samen werd zowel woningbreed als per bewoner gekeken naar wat de vrijheidsbeperkende maatregelen zijn, wanneer en waarom ze ontstaan zijn en hoe ze eventueel afgebouwd zouden kunnen worden. Door de MDET’s werd gekozen om met kleine, voor de hand liggende stappen te beginnen (zoals bijvoorbeeld een deur open laten die normaal op slot zit). Zo konden het team en de wettelijk vertegenwoordiger succeservaringen opdoen om grotere stappen met elkaar aan te durven.
Terugkoppeling van de onderzoekers
Het onderzoek liep tot eind 2023, dus maar liefst vier jaar. Een rapport met daarin de uitkomsten wordt op een later moment door de AWVB en Viveon opgeleverd, maar samen met de andere organisaties werd al besproken wat opvallende en onderscheidende kenmerken waren van de aanpak binnen S&L Zorg. Hieruit kwamen de volgende kenmerken naar voren:
- S&L Zorg is sterk in korte lijnen in het contact. Er wordt efficiënt gecommuniceerd.
- S&L Zorg blijft dichtbij de bestaande structuren, waardoor medewerkers niet het gevoel krijgen ‘er nog iets bij te moeten doen’.
- Er zijn geen speciale aanpassingen in de organisatie gedaan om medewerkers te enthousiasmeren. De kracht kwam uit het ‘gewoon beginnen’.
- Er is een goede interne samenwerking tussen het team van de woning, de gedragsdeskundige en arts. Hierdoor wordt gedurfd om grenzen op te zoeken en bijvoorbeeld medicatie af te bouwen.
- Er is bij S&L Zorg ruimte voor feedback en dit wordt gewaardeerd.
- Begeleiders van S&L Zorg zagen en zien het als nuttig om samen met het MDET team te achterhalen waar een maatregel ooit is ontstaan.
Opbrengsten onderzoek
Hoewel er dus officieel nog geen uitkomsten van het onderzoek zijn, kunnen we als organisatie zelf wel stellen dat het S&L Zorg heel wat heeft opgeleverd. Hieronder een greep uit wat het ons heeft gebracht:
- Teams kunnen aangeven welke voorwaarden nodig zijn om bijvoorbeeld medicatie af te bouwen.
- Binnen S&L Zorg is het gewoner geworden om andere functionarissen te betrekken bij de inzet en afbouw van vrijheidsbeperkende maatregelen.
- Begeleiders zijn meer gebruik gaan maken van eigen creativiteit.
- Het kijken naar de vrijheidsbeperkende maatregelen is een natuurlijk handelen geworden. Zo wordt er niet per week of per dag gekeken, maar echt per moment, welke maatregel de bewoner op dat moment nodig heeft om spanningen en emoties te kunnen reguleren.
- De kracht van S&L Zorg ligt bij het gewoon doen, gewoon beginnen en alles niet te groot optuigen.