Veronique Fokke, zorgcoördinator: “Vijf jaar geleden zijn de appartementen op Lambertijnenhof gebouwd. Ilyaas is toen vanaf zijn oude woning op Lambertijnenhof naar ons gekomen. In het begin konden we hem echt niet alleen laten. Hij zat de hele dag gefixeerd in zijn rolstoel. Dat wil zeggen dat hij een compleet pak, hesje en broekje, aan had, waarmee hij aan zijn rolstoel vastgebonden zat.”
Een jongen van destijds 9 jaar in een dergelijke situatie heeft volgens het team geen kwaliteit van leven. Daar moet meer in zitten denken ze en ze beginnen aan een lang proces van proberen en geduld en nog eens proberen.
“Ilyaas zat niet in een rolstoel omdat hij niet kon lopen. Nee, dit was voor zijn eigen veiligheid. Ilyaas klom en klauterde overal op, hij kent geen gevaar. Ook eet hij oneetbare dingen. We zijn hem uit zijn rolstoel gaan halen, beetje bij beetje. Dit was in het begin erg lastig voor hem, want hij was dit niet gewend. Dit ging ook gepaard met veel rumineren, overgeven. Hij moest enorm wennen aan het vrij zijn. Hij hing dan ook letterlijk in de gordijnen en klom overal op. We konden hem geen moment alleen laten”, vertelt Liesbeth Slabbekoorn, cliëntbegeleider.
“We zijn ons met behulp van scholing door de fysiotherapeuten en ergotherapeut van S&L Zorg gaan verdiepen in sensorische informatieverwerking. Door Ilyaas een periode te filmen konden we analyseren of dat hij onder- of overprikkeld was. En waar we dachten dat hij overprikkeld was, bleek het tegenovergestelde. Ilyaas was juist erg onderprikkeld. Een belangrijke prikkel is zijn evenwicht. Door hem in een rolstoel te zetten, neem je deze prikkel weg. Hij wiegt nu heel de dag op en neer, als hij zit en als hij staat. Hij wordt daar rustig van. Maar je ziet ook dat voelen erg belangrijk voor hem is. Kriebelen met je nagels vindt hij heerlijk, hij beweegt soms zelf zijn arm onder je nagels. En hij vindt het heerlijk om door mijn krullen te woelen”, zegt Veronique.
“Zijn ogen spreken.”
“We hebben het gebruik van de rolstoel volledig afgebouwd. De rolstoel is ook weg uit de woning. Ilyaas heeft hem niet meer nodig. Sinds Ilyaas uit zijn rolstoel is, is hij veel rustiger. Doordat hij meer ontspannen is, leert hij veel en snel”, vervolgt Liesbeth. “Maar het is een lang traject geweest van vier jaar, met een enorme groei in het laatste half jaar.” Ilyaas staat ‘s ochtends op, doucht en gaat wat spelen op zijn kamer. Vervolgens gaat hij naar de dagbesteding waar hij de helft van de tijd bij de groep zit en de andere helft alleen in een ruimte.
Liesbeth licht toe: “In het begin zat hij alleen in een dagbestedingslokaal, dat volledig was ingericht voor Ilyaas. Hij kon daar alleen zijn zonder extra risico’s. Wij als begeleiding zaten dan in het dagbestedingslokaal ernaast met de groep. En af en toe gingen we dan bij hem kijken. Dit was een vrijheidsbeperkende maatregel. We hebben dit inmiddels langzaam weten af te bouwen, waardoor hij nu ook de helft van de tijd op de groep aanwezig kan zijn. Een grote ontwikkeling vooruit. We trainen hem nu om zelfstandig werkjes te kunnen doen, en ook dat gaat steeds beter.
“De weg van fixatie in een rolstoel naar de huidige situatie was de grote uitdaging. En ik moet zeggen dat het ons aardig gelukt is. Vier jaar geleden was zelfstandig eten geen optie, de bekers en borden gooide hij meteen over tafel. Nu kan ik hem een beker drinken geven, even omdraaien en als ik terugdraai, zit hij lekker te drinken. Een verzorgingsmoment als aan- en uitkleden was echt heel lastig, nu trekt hij geheel zelfstandig zijn arm uit zijn mouw. Maar ook zijn slaapkamer was prikkelarm toen hij hier kwam wonen. En nu hangen er al een schommelstoel, een tv en wat speelmateriaal. Je merkt ook dat hij veel beter slaapt, doordat hij meer energie verbruikt. Hij is heel de dag in beweging nu. En ook zijn omgang met zijn speelgoed is sterk verbeterd. Waar hij eerst de hele kast leeg trok, heeft hij nu een kist waar hij zelf drie speeltjes uit kiest. Dat is ook een enorme ontwikkeling. En er zit nog veel meer in, we zijn nog niet klaar. Dat weet ik zeker“, zegt Veronique.
De cliënten op deze woning vallen onder de cliëntgroep Moeilijk Verstaanbaar Gedrag. De groep is heel gevarieerd, ook qua leeftijd. Ilyaas is de jongste op de groep en de oudste cliënt is zeventig jaar. Het leeftijdsverschil lijkt heel goed te werken. Ilyaas heeft een goede klik met de andere bewoners. Hij kruipt sinds een jaar zelfs bij cliënten op schoot of gaat gezellig naast ze op de bank zitten. Bij deze cliëntgroep is vaak één op één begeleiding nodig, waardoor er meer medewerkers aanwezig zijn dan op een andere woning.
Liesbeth: “We kunnen samen dingen gaan proberen en kijken of iets aanslaat bij een cliënt. Maar er is ook veel geduld nodig. En veel overleggen, we zijn een groot team en leren juist veel van elkaar. Je moet investeren. Dat is pittig, maar als je dan ziet wat je als team kunt bereiken, dat is mooi. En we doen het met het hele team, anders lukt het niet. En in het geval van Ilyaas hebben we het allemaal op eigen kracht gedaan, zonder extra financiën of meerzorg. Daar zijn we best trots op. Verder ben je binnen deze groep cliënten continu de cliënten aan het lezen. Wat vragen ze, welke vraag zit daar misschien nog achter? Wat vraagt iemand nou echt? En de aanhouder wint, kijk maar naar Ilyaas.”
